Antibioticum : baat het niet, dan schaadt het wel

Tijd geneest

Antibiotica zijn een mooie uitvinding. Tenminste: als ze correct gebruikt worden. Zo helpen ze niet bij griep, verkoudheid, acute bronchitis en de meeste vormen van keel- en oorontsteking. Deze infecties worden veroorzaakt door virussen en/ of we genezen er spontaan van na enkele dagen. Hiervoor antibiotica gebruiken heeft evenveel zin als de hele dag met zwembandjes rondlopen.

Wanneer zijn antibiotica dan wel nodig?

Antibiotica zijn enkel nodig als we ernstig ziek zijn door bacteriën. Bacteriën zijn minuscuul kleine levende wezens die zich zeer snel kunnen vermenigvuldigen. Niet alle bacteriën zijn schadelijk voor de mens, sommige zijn zelfs nuttig. Bacteriën kunnen echter ook onder andere longontsteking, hersenvliesontsteking, wondinfecties en enkele ernstige vormen van keel- en oorontsteking veroorzaken. Dan is een behandeling met antibiotica nodig om ons afweersysteem te helpen deze schadelijke bacteriën te vernietigen.

Wist je dat?

Typische winterkwaaltjes worden doorgaans veroorzaakt door een virus. Antibiotica nemen heeft dus geen enkele zin want deze hebben geen vat op virussen.
 

Hebben kinderen vaker antibiotica nodig dan volwassenen?

Ja en neen. Kinderen zijn vaker ziek, dus ook wat vaker ernstig ziek. Maar ook bij kinderen helpen antibiotica niet bij griep, verkoudheid, acute bronchitis en de meeste vormen van keel- en oorontsteking. Bovendien ontneem je kinderen de kans om hun eigen afweersysteem op te bouwen en aan te scherpen door onnodig antibiotica te geven.

Antibiotica of niet ? En wat dan wel ?

Je arts is de geschikte persoon om de juiste behandeling in te stellen. Soms moet eerst een bloedstaal of uitstrijkje van de keel onderzocht worden. Antibiotica doen niets aan virale infecties en hebben nauwelijks effect op gewone bacteriële infecties. Deze genezen spontaan. De symptomen kunnen wel bestreden worden zodat de zieke zich beter voelt. Bij ernstige infecties veroorzaakt door bacteriën is een behandeling met antibiotica wel noodzakelijk.

Gebruik antibiotica altijd correct

Als je arts antibiotica voorschrijft, is het belangrijk dat je de voorgeschreven behandeling nauwkeurig volgt. Alleen zo ben je zeker dat alle bacteriën vernietigd zullen worden en vermijd je de selectie van resistente bacteriën (zie resistentie).

• Respecteer de dosissen en de tijdstippen
  Sla nooit een inname over en gebruik de voorgeschreven hoeveelheden.
• Stop niet vroeger dan voorgeschreven
  Maak je antibioticakuur volledig af. Ook als je je na een paar dagen al beter voelt. Dat is nodig omdat de bacteriën slechts geleidelijk worden vernietigd.
• Bewaar ze niet
  Hou nooit restjes antibiotica bij voor een volgende keer. Breng ze naar je apotheker.

Wat is resistentie ?

Door het niet correct gebruik van antibiotica, neemt het aandeel toe van bacteriën die weerstand kunnen bieden tegen antibiotica. Deze bacteriën zijn met andere woorden resistent of ongevoelig voor antibiotica. Zo kunnen ernstige ziektes niet meer even vlot en doeltreffend behandeld worden als voorheen. Ook heelkundige ingrepen van wondzorg tot transplantaties worden risicovol als antibiotica niet meer werken.

Bijwerkingen

Als je antibiotica gebruikt, kunnen er ook bijwerkingen optreden. Antibiotica vallen namelijk niet alleen de schadelijke bacteriën aan. Ook de nuttige moeten eraan geloven. Raadpleeg je arts indien je klachten blijven duren.

• Allergische reacties
  Een allergische reactie op antibiotica kan jeuk of huiduitslag veroorzaken. Gelukkig komen ernstige gevallen zelden voor.
• Diarree
  Antibiotica kunnen het normale evenwicht verstoren in je darmen. Met diarree als gevolg.
• Maaglast
  Tijdens de behandeling met antibiotica kan je last hebben van een zwaar gevoel in de maag. Mogelijk verlies je ook je eetlust of is je smaakzin verstoord.
• Schimmelinfecties
  Een behandeling met antibiotica verhoogt ook de kans op schimmelinfecties van huid en slijmvliezen. Met witverlies bij vrouwen of wit beslag in de mond als gevolg.
• Risicogroepen
  Sommige mensen moeten extra voorzichtig zijn wanneer ze antibiotica nemen. Denk maar aan zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven. Ook mensen met een nierziekte of een leverziekte moeten extra opletten. Behoor je tot deze risicogroepen, meld het dan beslist aan je arts.