Geneesmiddelen en rijden, geen goede combinatie
Autorijden vereist op elk ogenblik de grootste alertheid. Iedereen weet inmiddels wel dat men als autobestuurder moet kiezen tussen drinken en rijden, maar weinig mensen weten dat heel wat geneesmiddelen die “boven elke verdenking” staan nefast kunnen zijn voor de concentratie achter het stuur en een potentieel gevaar vormen tijdens het autorijden.
Wist je dat?
De mogelijke invloed van een geneesmiddel op de rijvaardigheid staat vermeld in de bijsluiter van het geneesmiddel.
Het is belangrijk om hierop te letten want ook geneesmiddelen die op het eerste gezicht onschuldig lijken, kunnen de rijvaardigheid beïnvloeden.
Het verkeersreglement zegt dat elke bestuurder in staat moet zijn om te sturen, en dat hij zijn voertuig voortdurend goed in de hand moet hebben. Wie door het innemen van bepaalde geneesmiddelen niet meer in staat is om te rijden, begaat een verkeersovertreding die bestraft wordt met een geldboete. Bovendien bestraft het verkeersreglement personen die een voertuig besturen in een aan dronkenschap soortgelijke staat met een geldboete en een verval van het recht tot sturen. Tot slot stelt de reglementering op het rijbewijs dat je lichamelijke en geestelijke toestand als bestuurder van een motorvoertuig in overeenstemming moet zijn met de medische minimumnormen. Je bent niet in staat om een voertuig te besturen als je geneesmiddelen gebruikt die een nadelige invloed kunnen hebben op je rijgeschiktheid, of als de hoeveelheden die je gebruikt je rijgedrag ongunstig beïnvloeden. Ook op deze overtreding van de bepalingen betreffende het rijbewijs staan geldboetes.
Waarom zijn sommige geneesmiddelen gevaarlijk ?
De meeste pijnstillers, koortsbestrijders en hoestmiddeltjes hebben ook een kalmerende werking, wat kan leiden tot slaperigheid. Hierdoor kan je concentratie verslappen en kunnen je reflexen aanzienlijk afnemen. Sommige geneesmiddelen tasten zelfs je beoordelingsvermogen aan en maken je euforisch of zelfs agressief, zodat je elk besef van gevaar verliest. Andere geneesmiddelen verminderen het zicht, sturen het coördinatievermogen in de war, geven je een slap gevoel, of maken je duizelig.
Welke geneesmiddelen zijn verkeersgevaarlijk ?
Binnen eenzelfde therapeutische groep vindt men geneesmiddelen met geen enkel effect op de rijvaardigheid, maar eveneens geneesmiddelen die potentieel gevaarlijk zijn. De volgende therapeutische groepen kunnen verkeersgevaarlijke geneesmiddelen bevatten :
Groep geneesmiddelen : | Behandeling van : |
Slaapmiddelen | Slaapstoornissen |
Kalmeermiddelen | Angstgevoelens |
Antidepressiva | Depressie |
Neuroleptica | Psychische problemen |
Anti-epileptica | Epilepsie |
Antihistaminica | Allergie, reisziekte |
Bètablokkers | Hoge bloeddruk |
Hoestmiddelen | Hoesr |
Analgetica | Hevige pijn |
Stimulerende middelen | Vermoeidheid |
Eetlustremmers | Overgewicht |
Insuline, orale antidiabetica | Suikerziekte |
Oogdruppels en -zalven | Oogproblemen |
Opgepast voor vrij verkrijgbare geneesmiddelen !
Geneesmiddelen die zonder voorschrift verkocht worden, zijn niet per definitie onschadelijk voor de rijvaardigheid. Alledaagse, onschuldige geneesmiddelen bevatten substanties die slaperigheid kunnen veroorzaken en de rijvaardigheid aantasten.
Lees altijd eerst de bijsluiter, in het bijzonder de rubriek “Besturen van voertuigen en het gebruik van machines”, om de mogelijke invloed van een geneesmiddel op de rijvaardigheid te kennen.
Hoe lang duren de neveneffecten ?
- Dit hangt af van geneesmiddel tot geneesmiddel en van persoon tot persoon. Heel wat factoren zoals leeftijd, individuele gevoeligheid en gecombineerd geneesmiddelengebruik spelen hier een rol. Siropen met codeïne moeten net voor het slapengaan ingenomen worden. Dit geldt ook voor alle sedativa, zoals antihistaminica. Het tijdstip van inname is van groot belang: nooit overdag of alvorens te rijden, maar altijd net voor het slapengaan.
- Het is ook belangrijk om te weten dat bepaalde geneesmiddelen nog een lange tijd in het lichaam blijven na de laatste inname.
- Er kunnen ontwenningsverschijnselen optreden na stopzetting van de behandeling met bepaalde geneesmiddelen. Deze kunnen ook een invloed hebben op de rijvaardigheid.
- Een wijziging van het tijdstip van de inname of van de dosis kan de effecten van het geneesmiddel veranderen en een gevolg hebben op jouw rijvaardigheid. Doe dit dus nooit zonder advies te vragen aan jouw arts of apotheker.
- Diabetici die een insulinebehandeling krijgen of orale antidiabetica nemen, moeten ook extra voorzichtig zijn achter het stuur. Zij lopen het risico van hypoglykemie en kunnen daardoor onwel worden tijdens het rijden.
Tips als je geneesmiddelen neemt
Deze tips zijn van toepassing op het besturen van elk gemotoriseerd voertuig, maar ook op de fiets en op het gebruik van machines.
- Lees aandachtig de bijsluiter en let vooral op tegenindicaties bij het besturen van een voertuig.
- Hou je steeds aan de voorgeschreven dosis en aan het tijdstip en de voorschriften voor inname.
- Aarzel niet om je geneesheer of apotheker om uitleg te vragen bij twijfel over de neveneffecten. Vermeld daarbij dat je een voertuig bestuurt en vertel welke andere geneesmiddelen je neemt.
- Vooral bij het begin van de behandeling, bij te hoge dosissen, of bij gecombineerd geneesmiddelengebruik, is het oppassen geblazen.
- Drink geen druppel alcohol. Zelfs de geringste hoeveelheid alcohol verhoogt de ongewenste effecten van geneesmiddelen op het waarnemingsvermogen en de concentratie. De combinatie van een geneesmiddel en alcohol kan leiden tot een zeer gevaarlijk rijgedrag
- Stop bij het minste neveneffect (slaperigheid, concentratieproblemen, duizeligheid, verminderd zicht, enz.) onmiddellijk met rijden. Dit geldt ook als je zelf niets merkt, maar als je passagiers je hierop attent maken. Luister naar hen.
- Rij bij voorkeur overdag in plaats van ’s nachts.
- Vermijd lange ritten. Als de reis langer duurt dan één uur, vraag dan een lift.
- Drink geen koffie om de neveneffecten van een geneesmiddel tegen te gaan. Dit haalt toch niets uit.
- Ben je beroepschauffeur (vrachtwagen- of buschauffeur) ? Maak dan je arts hierop attent wanneer hij je geneesmiddelen voorschrijft.