Wat eten als je zwanger bent?

Zwangere vrouwen horen vaak: “Schep nog maar eens op, je moet tenslotte voor twee eten”. Waar of niet waar? Niet waar. Een extra portie is niet nodig, gezond en gevarieerd eten des te meer. Het draagt bij tot een goede gezondheid van de moeder zodat de zwangerschap vlot verloopt en het risico op verwikkelingen tijdens de bevalling wordt beperkt. Daarnaast is het essentieel voor een optimale groei en ontwikkeling van het kind.

Wat betekent evenwichtig en gezond eten als je zwanger bent?

De basis voor een goede voeding is de actieve voedingsdriehoek, en dit geldt voor iedereen, zwanger of niet. Houd je je als toekomstige moeder aan de aanbevolen hoeveelheden en zorg je voor voldoende variatie, dan krijg je normaliter alle noodzakelijke voedingsstoffen binnen. Zwangere vrouwen moeten echter wel waakzaam zijn voor een aantal punten.

Neem voldoende foliumzuur

Zodra je de wens hebt om zwanger te worden (je stopt met het gebruik van voorbehoedsmiddelen), wordt aangeraden een foliumzuursupplement van 400 microgram te nemen tot je minstens 2 tot 3 maanden ver bent in je zwangerschap. Voor en rond de periode van de bevruchting vermindert foliumzuur immers het risico op neuraalbuisdefecten (‘spina bifida’ of open ruggetje). Het nemen van een supplement betekent echter niet dat de inname via de voeding mag worden verwaarloosd. Belangrijke bronnen van foliumzuur zijn groenten (spinazie, spruitjes, broccoli), melkproducten, brood en andere volkorenproducten, aardappelen, peulvruchten, fruit, kip, vis en eieren.

Pas op met vitamine A

Vitaminen zijn gezond maar een overdosis kan schadelijk zijn. Bovendien zijn supplementen meestal niet nodig voor wie gezond en gevarieerd eet. Zeker inzake vitamine A mag de voorgeschreven dagdosis niet overschreden worden en is voorzichtigheid geboden. Indien je een vitaminesupplement gebruikt, vraag je best advies aan je begeleidende arts. Hoge dosissen vitamine A (meer dan 10.000 IE per dag) kunnen de vrucht beschadigen en aangeboren afwijkingen veroorzaken. Omdat lever en leverproducten in het bijzonder ook rijk zijn aan vitamine A beperk je ze best als je zwanger bent.

Vermijd schadelijke stoffen

Alcohol (zelfs een matig gebruik), geneesmiddelen en nicotine (roken) kunnen schadelijk zijn voor het kind. Gebruik alleen geneesmiddelen op doktersadvies, ook wanneer het schijnbaar onschuldige pijnstillers of geneesmiddelen betreft die vrij te koop zijn in de apotheek.

Mijd Listeria en Toxoplasma gondii als de pest

Listeriose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Listeria monocytogenes. Het kan leiden tot een miskraam, een vroegtijdige geboorte of de dood van de foetus. Toxoplasmose is eveneens een infectieziekte. Zij wordt veroorzaakt door een parasiet, nl. Toxoplasma gondii. Omdat je hiermee in contact kan komen via onder meer uitwerpselen van katten spreekt men ook van de “kattenziekte”. Mogelijke gevolgen zijn miskraam en ernstige afwijkingen van het kind. Ben je reeds voor de zwangerschap in contact gekomen met toxoplasmose, dan ben je voortaan immuun. Desgevallend moet je nog wel uitkijken voor een besmetting met Listeria. De volgende raadgevingen zijn dan ook voor alle jonge moeders in spe belangrijk.

• Kijk uit met rauwe groenten en verse kruiden. Zij moeten altijd goed gewassen worden. Omdat je hiervan bijvoorbeeld op restaurant niet zeker kan zijn, eet je best geen rauwkost buitenshuis. Geef de voorkeur aan gekookte groenten.
• Gebruik geen rauwe melk of producten bereid van rauwe melk zoals sommige zachte kazen. Kijk op het etiket voor meer duidelijkheid. Producten "au lait cru" of met niet-gepasteuriseerde melk laat je beter links liggen.
• Let erop dat voedsel goed verhit is en niet te lang bewaard is na de maaltijd. Oppassen dus met afhaalmaaltijden.
• Eet geen rauw of halfdoorbakken vlees. “Bien cuit” is niet altijd even smakelijk maar wel veilig.
• Eet geen voorverpakte, gerookte vis. Vermijd ook rauwe vis.
• Snij tijdens de bereiding van de maaltijd nooit rauwe groenten en vlees met hetzelfde mes en op dezelfde snijplank.
• Hou de houdbaarheidsdatum nauwlettend in het oog en gebruik geen producten die langer dan 12 uren na bereiding of opening in de koelkast zijn bewaard.
• Wees alert bij paté, koude kip, schimmelkazen, voorverpakte salades, gerechten op basis van rauwe eieren en rauwe vis en schaaldieren.
• Was steeds je handen voor elke maaltijd en na elk contact met groenten, fruit, rauw vlees en katten. Kijk uit met de kattenbak.