Probiotica en Prebiotica
De laatste jaren ziet men steeds meer het belang in van een gezonde darm voor de algemene gezondheid van de mens. De voedingsindustrie speelt hier gretig op in: denken we bv. aan de populaire yoghurtdrankjes met probiotica. Maar wat bedoe1t men nu eigenlijk met termen als probiotica, prebiotica, bifidus ... ?
Onze darm wordt gekoloniseerd door miljarden organismen: bacteriën, gisten, schimmels. Dit geheel noemt men darmflora. In een gezonde darmflora houden goedaardige bacteriën de bovenhand op kwaadaardige, wat uitermate belangrijk is voor de verdediging tegen ziektekiemen, vertering, immuniteit. Het evenwicht in de darmflora bepaalt of er gunstige dan wel schadelijke stoffen in de darm worden gevormd.
Ongezonde voeding, stress, verouderen, milieufactoren, infecties, gebruik van antibiotica ... kunnen dit evenwicht verstoren met een opgeblazen gevoel, slechte vertering, prikkelbaar darmsyndroom (PDS) en darmontstekingen tot gevolg. Een verlaagde weerstand kan optreden en aandoeningen als eczeem, psoriasis, auto-immuunziekten, allergieën ... worden steeds meer met onevenwichtige darmflora in verband gebracht.
Probiotica hebben tot doel de darmflora te herstellen door het kunstmatig toevoegen van goedaardige natuurlijke bacteriën. De meeste probiotica producten zijn gemaakt op basis van lactobacillen, bifidobacteriën (bifidus) en gist (enterol). Van deze micro-organismen bestaan er veel stammen (de ene al meer geschikt dan de andere) met een wildgroei aan producten als gevolg. De laatste tijd stelt men hoge eisen met volgende kwaliteitsnormen in de wetenschappelijke literatuur:
- een probioticum moet een duidelijk positief effect hebben en dit moet wetenschappelijk bewezen zijn. Voor de meeste probiotica op de markt ontbreken helaas deze studies.
- er moeten garanties zijn over de exacte inhoud: de stam moet duidelijk te identificeren zijn en het product moet voldoende levensvatbare kiemen bevatten. De stabiliteit moet gegerandeerd zijn en na inname en passage door de maag dient het preparaat zijn werking te behouden. Geregistreerde geneesmiddelen, waarvoor strenge controles van toepassing zijn, voldoen aan deze normen
- men mag niet zomaar uitgaan van de veiligheid van een product. Zo is overdracht van resistentie aan antibiotica tussen bacteriestammen niet onmogelijk. Bij probiotica op basis van gist is zulk een overdracht niet aan de orde.
Saccharomyces boulordii, een preparaat op basis van de gist, ook enterol genaamd, valt hierbij op. Het is als geneesmiddel geregistreerd en draagt bij tot het indijken van ziekmakende kiemen, het herstel van de normale darmflora en het heeft een belangrijk beschermend effect op het darmslijmvlies. Tevens stimuleert het de weerstand door het verhogen van immunoglobuline A. Vrij van bijwerkingen kan het al gebruikt worden van bij de geboorte.
Tot slot staan we nog even stil bij prebiotica. Dat zijn voedingsvezels die niet door de mens verteerd worden en aldus de dikke darm bereiken. Deze vezels zijn echter een essentiële voedingsbron voor de goedaardige darmbacteriën.
Pre- en probiotica maken deel uit van natuurlijke of kunstmatige stoffen die een voedingsproduct goed voor onze gezondheid maken. Voldoende pre- en probiotica krijg je binnen door een evenwichtige voeding met veel groenten, fruit en granen, eventueel aangevuld met bepaalde voedingssupplementen. Bij hardnekkige darm- en verteringsproblemen moet je de inname van voedingssupplementen zeker overwegen. Vraag advies aan je arts of apotheker.