De actieve voedingsdriehoek

Gezond eten draagt bij tot een goede gezondheid. Maar wat is dat gezond eten? Er is zoveel tegenstrijdige informatie beschikbaar en de verwarring is soms groot. Een handig hulpmiddel om te weten wat en hoeveel je dagelijks moet eten en hoeveel je het best beweegt, is de actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek stelt op een eenvoudige manier de principes van een gezonde voeding voor.

Verschillende groepen

De actieve voedingsdriehoek bestaat uit 9 groepen: 1 groep lichaamsbeweging, 7 voedingsgroepen en de restgroep. De 7 voedingsgroepen zijn onmisbaar in een gezonde en evenwichtige voeding. We moeten er dus dagelijks voedingsmiddelen uit gebruiken. Zij brengen belangrijke essentiële voedingsstoffen aan zoals eiwitten, vetten, koolhydraten, vitaminen, mineralen en voedingsvezels. De restgroep vormt het zwevend topje van de actieve voedingsdriehoek. De voedingsmiddelen in de restgroep dragen niet expliciet bij tot een gezonde voeding. Ze zijn dus te beschouwen als toemaatjes. Je vindt er zoetigheden, hartige snacks, frisdranken, alcoholische dranken, enz. terug. De actieve voedingsdriehoek toont aan dat zowel een gezonde voeding als dagelijks voldoende bewegen belangrijk is voor een goede gezondheid.

Hieronder vind je de 9 groepen van de actieve voedingsdriehoek. De voedingsgroepen zijn gegroepeerd volgens de nutriënten of voedingsstoffen die ze in hoofdzaak aanbrengen. Bijvoorbeeld water brengt vocht aan.

• Lichaamsbeweging
• Water
• Graanproducten en aardappelen
• Groenten
• Fruit
• Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten
• Vlees, vis, eieren en vervangproducten
• Smeer- en bereidingsvet
• Restgroep

Aanbevelingen vanaf 6 jaar

De gemiddelde aanbevelingen van de actieve voedingsdriehoek gelden zowel voor kinderen (vanaf 6 jaar) als voor volwassenen en zijn van toepassing voor een matig fysiek actieve bevolking. Aangezien er vooral een verschil is in energiebehoefte per leeftijd, liggen de minimum- en maximumaanbevelingen voor brood, aardappelen en smeervet het verst uit elkaar. De aanbevelingen voor groenten, fruit, melkproducten en vlees wijzigen slechts beperkt. Personen die intensief sporten, zware lichamelijke arbeid verrichten of een medisch probleem hebben, raadplegen best een arts of diëtist voor gepersonaliseerd voedingsadvies.

Evenwicht, variatie en matigheid

De opbouw van de actieve voedingsdriehoek is gebaseerd op de 3 basisprincipes van een gezonde en evenwichtige voeding: evenwicht, variatie en matigheid.

• Zorg voor een evenwichtige voeding en eet in verhouding meer uit de grote groepen onderaan de actieve voedingsdriehoek (de basis) en minder uit de kleine groepen bovenaan. In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld meer groenten en fruit eten, matig zijn met vlees en smeer- en bereidingsvet, regelmatig vis kiezen, meer bruin brood nemen en minder beleg en voldoende magere of halfvolle zuivelproducten gebruiken.
• Varieer zoveel mogelijk binnen elke voedingsgroep. Eén enkel voedingsmiddel levert nooit alle vereiste voedingsstoffen. Een appel is bijvoorbeeld geen peer en deegwaren zijn geen aardappelen. Per groep is er een onderscheid gemaakt tussen ‘kies bij voorkeur’, ‘kies als middenweg’ en ‘behoort tot de restgroep’. Deze indeling geeft aan welke producten je het best kiest om gezond te blijven en welvaartsziekten zoals overgewicht, diabetes type 2, hart- en vaatziekten, osteoporose en bepaalde vormen van kanker te voorkomen.
• Probeer je steeds aan de aanbevolen hoeveelheden per dag te houden. Wie meer actief is, kan nood hebben aan meer energie. Eet dan meer aardappelen, brood en smeervet maar blijf de verhoudingen tussen de verschillende voedingsgroepen respecteren. Eet tot slot niet meer dan nodig uit de restgroep. Beperk je tot 10 % van jouw dagelijkse energiebehoefte. Want producten uit de restgroep leveren doorgaans veel energie in de vorm van vet en /of suiker, en in verhouding tot de aangebrachte energie weinig of geen vitaminen en mineralen.